Afgelopen zomer bezocht ik het zuiden van Engeland. In verschillende Engelse toptuinen heb ik me ondersteboven gefotografeerd. Er spatte zoveel inspiratie vanaf! Kijk naar mijn visuele bucketlist met negentien wensen voor mijn eigen tuin.
Dit jaar ging ik met mijn man toeren en kamperen in het zuiden van Engeland en had ik al wat tuinen op een wenslijstje gezet. Daar kwamen spontaan locaties bij, omdat je onderweg altijd nieuwe tips van mensen hoort. Bovendien waren we onderweg lid geworden van de National Trust, en ontvingen we een gids waarin ook nog heel wat aan monumentale tuinen te ontdekken was. En dan liggen bij de recepties van tuinen weer folders van andere tuinen.
Kortom aan adressen geen gebrek, eerder krijg je last van keuzestress.
Dus zo kwamen we op zeer goedbezochte plekken, maar ook in buitengewone onbekendere tuinen. En ja. Die Engelsen weten nou eenmaal wat tuinieren is. Ik heb zoveel gezien en ideeën opgedaan voor mijn eigen lappie grond.
Toer mee langs zeven Engelse toptuinen! Bij elke tuin laat ik weten wat ik aan ideeën van de garden crew ga ‘pikken’.
Sommige andere tuinen hadden zo’n eigen karakter, dat ik ze in een apart artikel beschrijf. Onderaan zie je welke dat zijn. Ik geef verder nog een lijstje tuinen die ook de moeite waard zijn, maar waar wij niet aan toekwamen.
Sissinghurst (Kent)
Hier zijn wij overgens lid geworden van de National Trust. Ik schreef een apart artikel over deze beroemde tuin, en licht hier twee tips uit.
tip 1. Vuur- en vlamtuin
De cottagetuin van Sissinghurst is volgestouwd met vurige en vlammende bloemen. Ik vond het echt tof wat hier allemaal samen stond: van bordeaux daglelies tot oranje zonnehoeden tot roodroze klaprozen. Zoiets zou ik ook wel willen! Dat moet je op een zonnige plek doen, want dan gloeit alles helemaal de hele dag.
tip 2. ABCD-tje: acanthus, bergamot, clematis, distel
Deze planten stonden niet bij elkaar in de buurt, maar ze zouden goed combineren.
- Een opvallende keuze in de elegante en beroemde Witte Tuin van Sissinghurst is de grillige reuzendistel. Ik ben een enorme distelfan vanwege het ‘oerkarakter’ ervan. Dit is natuurlijk een geweldig stoere toepassing in een verder lieve tuin. Het is de Ezelsdistel (Onopordum acanthium).
- In de kruidentuin stond een flinke lila bergamotplant vele insecten aan te trekken, dat zag er heel feestelijk en gastvrij uit. Bovendien ruiken de bloemen goed en kun je van de blaadjes thee, sladressing of saus maken, en de bloemen en blaadjes door een salade strooien. Goede keuze voor mijn eetbare tuin.
- Hier zag ik ‘m voor het eerst echt goed, later heb ik ‘m in meerdere tuinen gespot: de Hongaarse berenklauw (Acanthus hungaricus). Een toortsachtige, paarswittte lipbloemige.
- Een klassieker die me eraan herinnerde ‘m niet te vergeten op mijn wensenlijst te zetten: de clematis, oftewel bosrank. Er zijn tientallen soorten van, deze mooie paarse is een lust voor het oog.
Sheffield Park (East Sussex)
Een grote landschapstuin bij een landhuis, gelegen in een groter parkgebied waar ook herten rondlopen.
tip 3. Handgeschreven bordjes
In de Britse tuinen zie je veel van dit soort stijlvolle handgeschreven borden.
Waarom in je eigen tuin niet wat uitleg gegeven bij een bijzondere plant? Of schrijf een gedicht op een mooie plaat en zet dat als monument in border of op balkon.
tip 4. Hoed op
Engelsen zie je in tuinen steevast met een hoed op lopen. Het is hét Britse garden fashion statement. Dus heb ik gauw voor 2 pond een strooien hoedje bij een charity shop gekocht, om mee te kunnen doen met deze everlasting trend.
Bovenin zie je trouwens de zomerbloemende Magnolia grandiflora met inderdaad joekels van witte bloemen. Daarnaast de sequoia: in het park van Sheffield staat een aantal bijzondere bomen.
Bedgebury (Kent)
Dit pinetum vond ik een mooie afwisseling bieden. Het is geen tuin, maar een geweldige naaldbomenverzameling, die in een heel eigen biotoop staat.
tip 5: Ode aan een bijzondere boom en z’n biotoop
In dit arboretum realiseer je je hoe een boom je tuin karakter en rust kan geven, en zorgt voor een diversere beleving. Ook leer je er de kalme charme van naaldbomen waarderen.
Verder wordt in deze ‘tuin’ geen onkruid gewied, hoogstens drie keer per jaar gemaaid, waardoor er op de weiden en open stukken genoeg kruiden groeien, die rupsen, vlinders en insecten aantrekken.
Arundel Castle (West Sussex)
Voor ons was deze kasteeltuin de ware topper van de toptuinen. Een paar Engelse dames die bij onze picknicktafel op Sheffield aanschoven, noemden ‘m als bezienswaardig. Blij dat we hun raad hebben opgevolgd. We hebben hier uren rondgedwaald.
tip 6. Doorkijkjes en poorten
Ze geven niet allleen diepte, maar voegen ook geheimzinnigheid toe aan een tuin: doorkijkjes, poorten en hekken. Wat zit erachter?
tip 7. Puntvormen
Ga de hoogte in met een piek of puntvorm. Snoei je haag in een punt, bouw een staketsel voor klimplanten, of een puntig rek voor klimrozen, of plant het tropisch aandoende reuzeslangekruid Echium pininana, dat wel 4 meter hoog kan worden. We zagen deze prachtplant op meerdere plekken staan, zelfs op een camping.
tip 8. Oranje bloementuin
Helder oranje. Ik vind het een montere look geven.
tip 9. Witte tuin a la Sissinghurst
Net als op Sissinghurst is hier een witte tuin aangelegd in een ommuurd stuk bij een abdij. Een serene plek, waar je zo zou kunnen gaan mediteren. Later begreep ik van een tuinier dat je dit soort tuinen op het noorden moet aanleggen, want dan weerschijnt de witte tint beter.
tip 10. Wilde weide
Op meer plekken gezien, hier al goed uitgevoerd: wilde bloemenweides.
Deze zijn mogelijk op hele kleine stukjes (zelfs in een bak) en natuurlijk ook op enorme velden.
Een wilde bloemenweide vergt een bepaald maaibeleid: niet te vaak, wel op het juiste moment.
Hier is de volgende bloemenmix ingezaaid:
- Papaver rhoeas – grote klaproos
- Escholtzia californica – slaapmutsje
- Centaurea cyanus – korenbloem
- Linaria maroccana – vlasleeuwenbekje
- Coreopsis tinctoria – meisjesogen
- Atriplex hortensis – tuinmelde
tip 11. Planten die wat extra’s doen
- Agapanthus. Ik heb er zelf twee, maar deze pot inspireert me om er nog wat kleingoed rondom bij te zetten.
- Delphinium ajacis – eenjarige ridderspoor. Je ziet veel larkspur in Engeland en ik wil ze graag ook in mijn eigen tuin dit jaar.
- Alliums, flinke jongens, ook na de bloei nog decoratief.
- Daglelies (Hemerocallis): op meerdere plekken gespot, in verschillende varianten. Ze hebben iets romantisch, maar zijn niet tuttig door de toch wat grillige vorm en vette kleurencombi’s.
tip 12. Waterelementen
Een tinkelende fontein of waterelement geeft wat sprankelends. Het hoeft niet meteen een enorme vijver of bassin te wezen.
Tintinhull (Somerset)
Deze relatief kleine tuin bij een landhuis is zeker de moeite waard, want er is veel variatie.
Zo is er een bonte siertuin met vijverpartijen, een keurige moestuin en een wat wildere boomgaard.
tip 13. Schommel!
Naast een ingedeukte, groen uitgeslagen koperen zonnewijzer, wil ik een schommel voor mijn verjaardag!
tip 14. Cosmos bipinnatus ‘Seashells’
Wat een cosmos! Met buisvormige bloemblaadjes, geweldig toch?
tip 15. Landelijke look
Dit soort elementen maken een tuin net even wat landelijker: ambachtelijke houten hekken, steenscherven op de paden.
Buckland Abbey (Devon)
Deze plek is beroemd om z’n 16e eeuwse bewoner, de Engelse zeeheld Sir Francis Drake. Zijn indrukwekkende levensverhaal wordt verteld in een filmzaaltje bij de binnenplaats met theetuin.
Er zijn verder wat losse tuinen te zien en ook het omringende landgoed is de moeite waard om overheen te wandelen.
tip 16. Strobloemen
Op de boodschappenlijst: strobloemen-zaad kopen! Helichrysum arenarium. Te gek in boeketten en als droogbloem.
tip 17: Planten in kieren
Ik zie het in vakantielanden wel vaker, hier op het terrein was het één en al muur met plant. Ook bovenop de randen. Een mooie combinatie is dat met bouwsels á la de Ecokathedraal aangezien ik geen stenen muren heb waar ik dit mee kan doen.
Morrab Gardens in Penzance (Cornwall)
Vlabij deze gratis toegankelijke tuin liggen ook nog wat buurtparken, waar het een en ander te ontdekken is.
tip 18. Vak vol afrikaantjes
Vrolijkheid! Afrikaantjes in volle glorie, gewoon hoppa met z’n allen in één border. Met matchend tuinbankje. En daarachter dan weer de acanthus. Ik zou het kunnen doen.
tip 19. Vetpanten
In de Morrab Gardens was een hele bak gevuld met bijzondere succulents. Ik zet de fantastische zwartpaarse Aeonium arboreum ‘Schwarzkopf’ op mijn wishlist.
Nog meer tuintips
Tunbridge Wells is een aardig stadje om even rond te lopen en groenliefhebbers moeten zeker naar de winkel Le Petit Jardin.
Lees ook deze artikelen over Engelse toptuinen
- Sissinghurst in Kent
- Eden Project in Cornwall
- Tuin van Piet Oudolf bij de galerie Hauser & Wirth in Somerset
Andere Engelse toptuinen waar anderen zeer lovend over spraken
- Great Dixter in East Sussex
- West Dean Gardens in West Sussex
- Stourhead in Somerset (National Trust)
- Trengwainton Garden in Cornwall (National Trust)