Als je naar Zuid-Engeland gaat, staat deze romantische tuin op je programma. Sissinghurst is een naam die alle liefhebbers kennen, een tuin die ze willen zien. Dat komt omdat-ie betoverend mooi is. En inspireert. Al bijna 90 jaar is het er superschiterend.
Schrijfster Vita Sackville-West en haar man – diplomaat Harold Nicolson – streken op Sissinghurst neer in de jaren dertig. Het society-echtpaar kwam er terecht in een bouwval. Landarbeiders hadden de boel uitgewoond, tijdens de Zevenjarige oorlog zater er Franse matrozen gevangen en halverwege de 19e eeuw was het een werkhuis voor gehandicapte mannen.
Vita schreef: “I fell in love; love at first sight. I saw what might be made of it. It was Sleeping Beauty’s castle, but a castle running away into sordidness and squalor; a garden crying out for rescue.”
(Vrij vertaald: “Ik werd verliefd, het was liefde op het eerste gezicht. Ik zag de mogelijkheden. Het was het kasteel van Doornroosje, maar een kasteel dat wegzakte in smerigheid en ellende; een tuin die erom schreeuwde gered te worden.”)
Vita en Harold maakten er een paradijs van. In 1938 openden ze de tuin voor publiek. Voor een shilling kon je komen kijken.
Deep satisfaction
Harold schreef in 1955 aan Vita: “What happiness you and I have derived from that garden – I mean real deep satisfaction and a feeling of success. It is an achievement – assuredly it is. And it is pleasant to feel that we have created a work of art. It is all your credit really. Mine was just rulers and bits of paper.”
Harold was degene die het lijnenspel in de tuin uitdacht. Vita kwam met vernieuwende beplantingsconcepten.
Tuin op kleur én geur
Vita legde verschillende ‘tuinkamers’ aan, met elk een eigen beplanting, eigen bloemkleuren en zelfs eigen geuren. Die worden omzoomd door heggen, een element dat volgens haar in elke tuin nodig was voor het totaalontwerp.
Befaamd is de witte tuin met dito bloemen en bleke zilvertinten. Een tuin die het beste tot z’n recht komt bij maanlicht… Met witte agapanthus, witte lelies, witte primula’s, witte rozen, witte anemonen en kolossale grijze distels.
Mijn favoriet is de vurige cottagegarden, waar vlammende bloemen als lelies, dahlia’s en zonnehoed staan te fonkelen in rood, geel en oranje.
Ook hield Vita rekening met de symbolische waarde van planten, maar eveneens hoe planten in de literatuur zijn beschreven, of al eeuwenlang bijzondere eigenschappen zijn toegekend.
Sissinghurst heeft nog steeds Vita’s spirit
En hoewel dit soort principes inmiddels in veel hedendaagse tuinen zijn overgenomen, kun je ook nu nog veel van opsteken van Sissinghurst. Ik was er begin juli en de tuin blaakte van kleur en aroma. Wat een pracht!
Natuurlijk wordt de tuin inmiddels al weer decennialang onderhouden door een vaste tuinploeg en vrijwilligers. Dat doen ze naar de eisen van deze tijd – ook omdat er jaarlijks duizenden bezoekers doorheen trekken.
Toch zit Vita’s spirit er nog helemaal in. Het is een heel persoonlijke en ook rijke tuin. Vita wilde dat haar tuin overvloedig en bloemrijk was, en dat er geen korrel zwarte aarde zichtbaar was in de zomer.
Victoria (Vita) Mary Sackville-West (1892-1962) was een productieve fictieschrijver, een prijswinnend dichteres en een tuinier. Haar man, Harold Nicolson, was een diplomaat en belangrijke dagboekschrijver.
Vita en Harold waren vanaf het prille begin betrokken bij de activiteiten van de National Trust, het Britse monumentenfonds. Dat kreeg ook de zorg over Sissinghurst van Harold, na Vita’s dood in 1962.
Eveneens het nabijgelegen ouderlijk huis van Vita, Knole, is inmiddels in handen van National Trust. Net als Monk’s House, het onderkomen van schrijfster Virigina Woolf, waarmee Vita een verhouding had.
Op deze plek stond ‘in den beginne’ een varkensboerderij die Saxenhurst heette. Saxen verwijst naaar Saksisch. Hurst is een oud woord voor bos, dat lijkt op het Nederlandse horst.
Nu onderhoudt een team van tuinmannen en vrijwilligers de tuin.
Mooie details en bonte bloemen, waar je maar kijkt.
Ook een populair element in deze tuin: de boomgaard met wild, hoog gras en een uitgemaaid stuk gras als wandellaan.
De cottagegarden met vurige bloemen.
Vlammende dahlia’s, lelies en nagelkruid.
Het markante dubbele torengebouw stamt uit 1560 en is het middelpunt van het landgoed Sissinghurst.
Je moet 78 treden omhoog om in de torenkamer van Vita te komen. Daar – met zicht op haar tuin – schreef zij romans, gedichten en tuinboeken.
In de tuin staan verschillende gebouwen uit de Tudor-periode (1485 tot 1603) en daarin wonen nog steeds leden van de Nicolson-familie. Wil je zelf logeren in de tuin dan kun je The Priest House huren via de National Trust. Wel bijtijds reserveren, want dit is natuurlijk een megapopulaire cottage.
Sissinghurst is in feite een heel landgoed, waar je een hele dag kunt vertoeven. Na het bekijken van de tuin kun je rondwandelen over een pad van ongeveer 5 kilometer en even bij een paar meertjes gaan zitten. Er is ook een restaurant en een winkel.
Op het terrein staat ook een werkende boerderij. In de weiden grazen schapen en koeien.
Op het buitenterrein is ook een imposante moestuin aangelegd. Wij waren vooral onder de indruk van de enorm zonnebloemen en ook verbouwen ze er knotsen van uien.
Overal is wel wat te zien. Van dahlia’s in vaasjes, tot grappige bordjes en spannende doorkijkjes en bakken vol ritselende judaspenning.
Info Sissinghurst Estate
Meer over de tuin van Sissinghurst staat op de website van National Trust.
Meer over Engeland lezen op deze site:
- Toptuintips
- Kamperen in de natuur
- Londen