7 tips voor een onderhoudsvrije, duurzame tuin

duurzame tuin

AVONTUURLIJK TUINIEREN * Zelfs met de inrichting van je tuin kun je een steentje bijdragen aan het verminderen van de klimaatproblemen. Ook als gewone tuinbezitter speel je een rol. Je kunt zorgen dat water beter wordt gebruikt en er niet meer hittestress ontstaat. Ik geef 7 eenvoudige en haalbare tips waar je vandaag nog mee kunt beginnen.

Wat is een duurzame tuin?

Je kunt je tuin met verschillende kleine aanpassingen verduurzamen. Een van de belangrijkste aspecten van een duurzame tuin is de biodiversiteit. Door het gebruik van inheemse plantengroei, de juiste mix van planten en eigen compost kun je een biodiverse tuin creëren die bijdraagt aan een gezonde leefomgeving voor mens en dier.

TIP 1 Maak verschillende groene hoekjes: gras, zonneborder, kruidentuin en ben ook blij met schaduw, want in de schaduw kun je weer andere spannende planten zetten en daar komen weer andere nuttige diertjes op af. Ook wordt schaduw de nieuwe tuinluxe in de hete zomers…

Witte dovenetel en andere dovenetels (paarse, gele) zijn goede planten voor in de schaduw en bieden nectar voor bijen.

Een ander kenmerk van een duurzame tuin is dat hij is ingericht met oog voor de toekomst. Zorg dat je tuin zo ingericht is dat hij zichzelf verzorgt. Doordat de natuur de vrije loop kan gaan in de tuin, maak je als het ware een organisch natuurgebied na, en heb je juist ook nog eens weinig werk aan je tuin. Werk met interessante wintergroene hagen, in plaats van schuttingen of betongaas met klimop. Een duurzame tuin is dus een supermakkelijke tuin.

Met (wintergroene) hagen kun je je tuin interessanter maken. Kies bijvoorbeeld voor taxus, beukenhaag of liguster.

TIP 2 Laat onkruid groeien (gratis planten die het bovendien goed doen op de plek waar ze opkomen) en kijk met de app Obsidentify wat het wordt. Je kunt onkruid altijd nog verwijderen, dat doe je het beste als het ongeveer 30 centimeter hoog en nog niet in bloei is, dan trek je het over het algemeen het makkelijkst weg. Laat het op de bodem liggen: dat is voedsel voor de andere planten, want in onkruiden zitten veel voedzame stoffen. In een kleine tuin heb je liever geen bijvoet of grote klis, omdat die enorm groot kunnen worden.

Wist je dat de paardenbloem veel vlinders en bijen aantrekt en ook nog eetbaar en gezond is, zowel blad als bloem?

TIP 3 Verdiep je in de onkruiden. Ze zijn gezond voor de bodem vanwege de vele mineralen en elementen. De bloemen bieden nectar en stuifmeel voor alle nuttige tuindieren. Bovendien zijn veel wilde planten ook eetbaar en gezond voor de mens. Je kunt ze zelf leren herkennen via boeken zoals van Yvette van Boven of een wildplukwandeling boeken. Of volg de superpraktische onkruidencursus op De Tuinschool.

Bodembedekking

Het is niet erg duurzaam om de hele tuin te betegelen. Investeer in plaats daarvan in mooie groene bodembedekkers of een wilde weide.

Lekker loungen en picknicken in je eigen wilde weide.

TIP 4 Maak een wild gazon, waarin paardenbloemen, madeliefjes en klaver lekker mogen groeien. Laat ze ook bloeien, want ze bieden nectar en stuifmeel aan allerlei dieren.

TIP 5 Maai je wilde weide in fases: dan weer hier, dan weer daar. Ook kun je paadjes maaien. Dit maaibeleid is goed voor 3 dingen: het bevordert de bloei van planten (voedsel voor nuttige insecten), het scheelt brandstof, en het scheelt wellicht zelfs een dure grasmaaier – misschien kies je voor een ouderwetse rolmaaier, of deel je de maaier met buren.

TIP 6 Heb je een strook die je wilt bedekken met planten dan kun je denken aan inheemse soorten als kruipend zenegroen, klokjesbloem, maagdenpalm en hondsdraf. De bloei van deze planten levert ook weer nectar en stuifmeel aan bijen, hommels en vlinders. Extra leuk is het om hier bollen tussen te zetten die in de lente opkomen, van krokus, tulp, narcis tot sierui (Allium). Kies soorten die opeenvolgend bloeien zodat je van februari tot en met mei extra bloei ziet.

Bonustip: als je durft, laat je voegenplantjes staan.

Tuininrichting

Naast de planten in je tuin, kun je ook een grote slag maken in het verduurzamen van de rest van je tuin inrichting. Denk hierbij bijvoorbeeld aan duurzame tuinhuisjes waar je het tuingereedschap in op kunt bergen. Er zijn steeds meer duurzame materialen voor tuinhuisjes op de markt, zoals Europees hardhout, of houtcomposiet, wat een mix is van hout en gerecycled kunststof. Ook een overkapping kan met deze houtsoorten worden gemaakt. 

TIP 7 Als je er nog wat tegels uit kunt halen, stapel deze dan tot muurtjes, een moestuinbak of bankjes.

Stapelmuurtjes gezien in een park in Amsterdam-Noord.

Afwatering

In een duurzame tuin speelt water een grote rol. Een manier om regenwater zo efficiënt mogelijk te gebruiken is door de aanleg van een regentuin, waarin verschillende planten die veel water kunnen opnemen worden geplant. Deze planten zorgen voor de afvoer en verdamping van regenwater, waardoor je nog maar weinig zult hoeven bij-sproeien. Ook door het aanleggen van hoogteverschillen in combinatie met een vijver, waterton, wadi of geulen kun je de waterafvoer in je tuin verbeteren.

Bonustip: leg tegels verder uit elkaar en zaai graszaad in de voegen, zodat het water makkelijk weg kan zakken in de bodem.

Lees meer over het onderwerp duurzame tuin

Over dit onderwerp schrijf ik op deze site allerlei blogs en boeken met talloze tips, projecten en plantlijstjes.

Binnenkort verschijnt mijn boek Van tegeltuin naar jungle en lees je er nog meer over!

Deze blog maakte ik in opdracht van De Reputatiefabriek in samenwerking met Fonteyn, met als voorwaarde dat ik schrijf over wat ik belangrijk vind om uit te dragen.

Deze website houdt statistieken van uw bezoek bij. Wij gebruiken hiervoor Google Analytics, maar zonder persoonlijke gegevens door te geven. Geef hier uw keuze aan.