Recepten en DIY met paardenbloem

Paardenbloem

EETBARE TUIN * Omdat mijn Dossier Paardenbloem iets te vol raakte met losse recepten en ideeën, heb ik een aparte blog gemaakt.

Veel delen van de paardenbloem zijn eetbaar. Bloem, knop, blad en wortel. Ik weet niet of het zaad eetbaar is, dat ben ik nog niet tegengekomen. De stengel is giftig, tenzij je deze in de lengte doorsnijdt en even in zout water legt.

Paardenbloemblad eet je zo

Ik herinner me een vrouw die me vertelde in haar Amsterdamse oorlogsjaren als kind erop uitgestuurd werd om ‘paardenstekken’ te verzamelen en dat haar vader die dan kookte. Dat laatste was niet nodig geweest, sterker: beter eet je de paardenbloem zo vers en onbereid mogelijk.

  • Vers in gemengde salade, op een broodje, in de pesto of omelet of een hartige flap, zie ook deze blog.
  • Verse snippers over soep, saus of belegd broodje gestrooid.
  • Gedroogd in een kruidentheemengsel of tuinkruidenmix.
  • Rauw in stampot.
Maak je eigen groene thee van paardenbloemblad. Laat de verse of gedroogde bladeren een tijdje trekken in heet water en giet er dan nog wat heet water op met wat verse bloemen. Ook afgekoeld als ijsthee lekker.
Biologische tulpenblaadjes gevuld met 100% plantaardige paardenbloembladpesto: fijngeknipt blad, bloem en knop staafmixeren met olie, zoiut, peper en kruiden.
Versierd met eetbare bloemen uit de tuin: viooltje en dovenetel.
TIP: om deze pesto smeuiig te maken kun je er geprakte avocado of tuinbonen doorheen mixen, of plantaardige feta.
Ook met geroosterde zonnepitjes smaakt dit lekker.

RECEPT: Molsla / Salade de Pissenlit

De frisse jonge bladeren (tot mei) prikkelen de stofwisseling en verlagen de bloeddruk. In Frankrijk wordt er een salade gemaakt met de jonge bladeren – soms zelfs een tijdje afgedekt (gebleekt) met een bloempot. Ze worden dan lichtgeel, malser en minder bitter – in Nederland en Vlaanderen noemen we dat ook wel molsla, omdat paardenbloemen die groeien in een molshoop ook dat effect hebben.

Eet de salade met een vinaigrette van azijn, olijfolie, mosterd en honing. Strooi er eventueel geroosterde walnotenstukjes over.

TIP Leg het blad een uur in licht gezouten water, dan trekt het bittere er wat uit.

TIP Bleek de paardenbloem door er een terracotta cloche over te zetten, of een bloempot, of een emmer.
Deze exemplaren (ook voor rabarber gebruikt) vond ik bij van Johan van de Beld van Aan De Punt.
De bladeren hebben meestal duidelijke lobben, die als een speerpunt naar buiten wijzen. Na plukken worden ze snel slap, dus bewaar ze in een bakje waarover je een vochtige dunne katoenen doek legt, in de koelkast of op een koele plek.
Vooral ook de nerf is leker knapperig zo uit het vuistje.

PROJECT: Paardenbloemblad kweken

Dokter Vogel raadt aan de jonge paardenbloembladeren dagelijks te nuttigen, omdat deze een ‘wonderlijke goede uitwerking op de lever hebben’. “Wil een voorjaarskuur namelijk succes hebben, dan moeten wij vooral proberen onze lever gunstig te stemmen, waardoor wij een van de belangrijkste organen doen aansterken.” Hij beschrijft in zijn boek De Kleine Dokter hoe je een speciaal bed van paardenbloemen kunt aanleggen op een vroege lentedag, wanneer de aarde goed vochtig is: “Voor dit doel moeten we door het bed diepe gleuven trekken, waarin we een aangesloten rij wortels van paardebloem leggen (…) (in de lengte, KS). We bedekken de wortels dan (…) (met compost, KS), dekken de gleuf dan met aarde volledig toe en oogsten steeds de jonge scheuten die uit de wortels komen en opschieten. Op die manier kunnen we tot in de herfst genieten van onze paardenbloemsalade.”

Dat ga ik proberen:

Paardenbloembladbed aanleggen op advies van Dr. Vogel uit zijn boem De Kleine Dokter:
1. Geul graven van circa een 25 centimeter breed.
2. Uitgegraven paardenbloemwortels er in de lengte in leggen (ik liet de planten eraan zitten)
3. Afdekken met een laag compost en een laag tuinaarde (uit de geul).
4. Water geven

Paardenbloemwortel eet je zo

Paardenbloemwortel is goed voor de spijsvertering, lever en galblaas. Er is ooit een onderzoek geweest naar paardenbloemthee als middel tegen kanker, maar ik lees op de (interessante) factchecksite van de Universiteit van Leiden dat dit grotendeels een hoopvolle hoax is.

Bij kruidenvrouwen lees ik dat je de wortels het beste in het najaar oogst, omdat dan de werkzame stoffen op hun krachtigst zijn en er meer zetmeel in is verzameld. Maar in mijn eigen tuinpraktijk komen ze juist in het voorjaar tevoorschijn als ik stukjes grond op mijn tuin Verderland klaarmaak voor projecten. Omdat ze dan op de verkeerde plek staan, haal ik ze met een riek op, of ik plag wat kweekgras af en schud de paardenbloemplant dan uit de plag. Deze exemplaren gebruik ik om te eten of voor ander gebruik in te zetten. De wortels zijn vaak dik en imposant. Je gebruikt ze bij voorkeur vóór de bloei als je de geneeskrachtige werking optimaal wilt benutten.

De paardenbloemwortel kun je in plakjes op brood eten. Je kunt de wortel ook drogen en/of roosteren en dan gebruiken als vervanger voor koffie of in een theemengsel gebruiken. Wil je wat geneeskrachtigs maken dan kun je van de wortel een weerstandsverhogende of ontgiftende tinctuur maken door een jampot voor driekwart te vullen met de schone (vrij van zand) kleine wortelstukjes en aan te lengen met wodka of whisky. Schud goed. Zet dan weg op een lichte plaats, maar niet in directe zon en schud het potje af en toe. Na vier tot zes weken kun je de vloeistof zeven door een schone doek en in een bruin glazen flesje bewaren. Recept: 3 maal daags 20-30 druppels met wat water voor het eten innemen (bron: Harmony Center).

Paardenbloemknoppen eet je zo

Paardenbloemen eet je zo

Paardenbloemhoning bevat glucose, fructose, sucrose, maltose, fructomaltose en melezitose met 12 geïdentificeerde aminozuren. Lees deze blog om te weten hoe je paardenbloemhoning maakt.

Ik maakte dit jaar een wat dunnere siroop om over ijs te sprenkelen.

TIP Meer interessante recepten staan op de website van het Hunebedcafé.

DIY met paardenbloem

Gier voor bessenstruiken

Laat plantdelen van de paardenbloem zeker een week sudderen in regenwater, in een emmer of ketel in de zon.
Er ontstaat dan een gefermenteerd goedje, dat je kunt zeven en dan verdund (1:10) als vloeibare mest kunt toepassen. Vooral bessenstruiken schijnen het er goed op te doen.
Deze paardenbloemgier bevat voedzame elementen en sporenelemengten als calcium, koper, ijzer, kalium, mangaan, fosfor en silicium.

De steel om mee te vlechten

Suzie Grieve van de Instagram-pagina Foraged Fibers laat zien hoe ze paardenbloemstelen droogt om er mandjes en armbandjes mee te vlechten.

Maceraat voor zeep & bloemenkrans

Marjolein Breukhoven van @lekkers_van_het_platteland maakte een maceraat van paardenbloemhoofdjes die ze op olie zette, daar gaat ze later zeep mee maken.
Ook vlocht ze een krans voor haar jonge veulen Fífilla, de IJslandse naam voor paardenbloem.

Boekenlegger 😉

Geintje: boekenlegger van de steel. Ik had op de tuin even niks voorhanden.

In een Duits boek lees ik dat kinderen de bloemen als poederkwast gebruiken en elkaars wangen beschilderen met het gele stuifmeel.

Heb jij een recept of idee met de paardenbloem? Deel het in de comments!

Meer lezen over de paardenbloem? Zie Dossier Paardenbloem.

Geef een reactie