SLOW TRAVEL * ‘Maart roert zijn staart’. Dat spreekwoord was dit jaar méér dan waar. Op Texel scheen eerst twee dagen een stralende zon, maar plots stak een ware sneeuwstorm op. En in beide gevallen bleef het er heerlijk. Lees mijn tips over wandelen door de duinen, proeven van zilte groente, andere eilandlekkernijen en plantaardige ontdekkingen.
Van zomerjurk naar dikke fleece
De laatste week van maart was ik te gast op Landal-park Sluftervallei op Texel. Voor een midweek mocht ik er gebruik maken van een rietgedekte cottage pal aan de duinen, vlakbij de rode vuurtoren. Een geweldige plek om het eiland te beleven, en een comfortabel huisje voor een fantastische ‘maart-roert-zijn-staart’-belevenis: de week begon met stralende zon (jurk met blote benen) en ging over in een heuse sneeuwstorm (fleece, winterjas en een dikke gebreide sjaal).
Maar niet getreurd. De Waddeneilanden zijn bij elk weertype een goede bestemming, want het strand is nooit ver weg. Je kunt in alle seizoenen uitwaaien en struinen langs de branding, een drankje drinken in een strandtent, genieten van zon en zee. Bovendien vind je er op de eilanden knusse horeca en dat was in dit post-lockdown-tijdperk enorm welkom: eindelijk weer eens vakantie vieren met alles erop en eraan. Texel is bovendien een eiland voor lekkerbekken. Er worden veel lokale specialiteiten geteeld en bereid door enthousiaste boeren en buitenlui en er wordt geweldig gebakken en gekookt. Vaak ook biologisch en/of natuurlijk, vooral door een heel nieuwe generatie chefs die sinds kort een andere invalshoek kiezen met vooral lokaal en veel plantaardig.
Mijn reisgenoot en ik waren verheugd met onze enorme cottage op het park, met een haard én een sauna: zeer comfortabel om te vertoeven toen de sneeuwstorm toesloeg, en het luxe terras buiten: zeer prettig om te zitten toen de zon scheen. Binnen troffen we alles wat er nodig was, van vaatwasser tot breedbeeldtelevisie om de wedstrijd Nederland-Duitsland te volgen, een goed bed en een (hoera!) ligbad.
In deze fotoblog laat ik je zien waar we allemaal zijn geweest en geef ik allerlei tips en adressen.
Wandelen op Texel
Op ons park (rechtsboven zie je ‘ons’ huisje) stond de gaspeldoorn met zijn warme gele bloei de lente in te luiden.
Ook waren er overal lammetjes in de wei te zien, want Texel is natuurlijk schapeneiland. In Den Burg zijn enkele winkels waar je wollen producten kunt kopen, zoals sloffen en dekens.
Het Noord-Hollandpad loopt in twee etappes over het eiland. Deze middellange afstandsroute is in totaal 284 km lang en verdeeld in 16 etappes variërend van 10 tot 25 km, van de Texelse vuurtoren tot de haven van Huizen (en vice versa) in het Gooi.
Er zijn op Texel ook leuke routes van de Agrarische Natuur- en Landschapsvereniging De Lieuw. De leden daarvan zetten zich in voor de bescherming van weidevogels, het inzaaien van faunaranden, botanisch beheer en kringlooplandbouw op het eiland. Van hun hand is bijvoorbeeld de wandelroute van Slufter tot Kaap (12 km dwars over het midden van het eiland) en een kort Boerenommetje in Oosterend (3 km) en zo zijn er nog 5 wandelroutes en een fietsroute uitgezet, je vindt ze op deze site.
Rond Den Hoorn zijn 4 wandelroutes uitgezet tussen de 5,5 en 8,5 km, die starten allemaal bij de Spar.
Wildplukken op Texel
Je mag blijven logeren in een van de twaalf smaakvol ingerichte lodges van het Boutique Farm Hotel.
“Wij serveren een menu waarin de natuur het hoogste én laatste woord heeft”, aldus Valerie Jongeneel van gastrofarm Op Oost in Oosterend. Haar partner en chef Joram Timmerman gebruikt voor zijn verrassingsmenu met vijftien smaakmomenten zoveel mogelijk ingrediënten van dichtbij huis: vis, schelp- en schaaldieren uit de zee en groenten, eetbare bloemen en kruiden van het eiland.
Ook is de keukenbrigade druk met experimenten op het gebied van conserveertechnieken. Zo kregen we een paddenstoel geserveerd die verrassend naar camembert smaakte en een pastinaak die proefde als een droog worstje, door een fermentatieproces met koji. Dat is een Japanse (goedaardige) schimmel, waar ook sojasaus en miso mee wordt bereid.
Verder gebruiken ze in hun gerechten seizoensplanten uit de natuur. We gingen met Valerie op wildpluktocht in en rond het dorp. Ze weet zo haar plekken en adresjes van buurtuinen waar ze mag plukken en waar de planten schoon en veilig te eten zijn.
De tuunwallen van Texel
Een van de bijzondere plaatsen waar Valerie haar wilde kruiden vindt, is in tuunwallen. De tuunwal is een typisch Texels fenomeen. Omdat er op Texel weinig hout voorhanden was, stapelden boeren landafscheidingen met grasplaggen van iets meer dan een meter hoog. Daarin groeit een rijkdom aan karakteristieke planten. Ooit stond er 350 kilometer van deze wallen rond de weilanden, nu zie je ze nog steeds en ze worden ook hier en daar gerestaureerd.
Met Valerie plukten we in Oosterend Siberische winterpostelein (leuke eetbare roze bloemetjes en eetbaar blad), zwartmoeskervel (kruid), jong braamblad (thee) en bloesem van rode ribes (in desserts).
Zilte groente van Texel
Op donderdag begon het weer om te slaan. We hadden een afspraak met de Groentehelden van de Alexanderhoeve in Den Hoorn en gelukkig stond er op het terrein een warm kasje. Daar schuilden we met kok en cateraar Sabien Bosman en ziltegroenteteelster Ellen van Straten tegen de ziedende wind, beiden mede-auteurs van het machtig interessante boek Zilt dat ze eind vorig jaar uitbrachten samen met kookboekauteur Annette van Ruitenburg.
Wow, dat is dus écht een boeiend boek voor iedereen die van groenten houdt. Of je ze nu liever eet, teelt, of kookt. Er staan ruim 75 smakelijke, bijzondere, maar zeer uitvoerbare recepten in met zilte groenten, plus allerlei weetjes en moestuin- en kweektips en veel achtergrond over de verschillende groentesoorten die kunnen groeien op verzilte gronden. Op de nabijgelegen akkers zagen we zeekraal en lamsoor en binnen een paar weken komen daar ook allerlei andere zilte groenten op, zoals zeevenkel, zeekool, ijskruid, zeebanaan en Nieuw-Zeelandse spinazie.
Sabien had een kleine proeverij klaargezet. Als eerste gaf ze ons een mooie strandschelp met een ‘vegan oester’, blaadjes lamsoor, ijskruid en oesterblad, die je samen in één keer in je mond steekt. Wat een sensationele belevenis: dat smaakte dus écht naar oester. En dan lékkere 100% plantaardige oester – ik ben persoonlijk niet zo heel dol op die echte beestjes uit zee namelijk…
Zilt dineren
Onze laatste avond reden we door de steeds hevigere sneeuwstorm naar chef Daan en sommelier Hennie van restaurant Oudeland in De Koog. Enigszins verkleumd kwamen we binnen, maar dat werd gauw goedgemaakt met de gloedvolle wijnen en het heerlijke zilte menu dat we kregen geserveerd.
Op het menu stond bijvoorbeeld een plaatje van een voorgerecht: een gerookte en gepofte zilte aardappel verpakt in een buideltje zeewier, in het tweede gerecht met waddengarnalen was een gefermenteerde gazpacho te proeven en ijskruid en zeebanaan verwerkt, in een gerecht met zeewolf zat gestoofde lamsoor en het dessert was voorzien van zeewaterschuim, eigenhandig geschept door de chef, als we de kaart en ober Derk mochten geloven. Alle gangen kregen we steeds een treffende wijn ingeschonken, met smaaktonen die in onze mond fonkelend samensmolten met de hapjes en texturen van de borden. Derk kwam af en toe nog sneetjes kraakvers desembrood brengen, waarmee we de borden op beschaafde wijze konden leeg’likken’.
Chef Daan Kappert is sinds afgelopen winter hier begonnen met zijn brigade en verheugd dat hij op Texel lokaal zoveel mooie producten kan vinden voor zijn menu en voor de luxe snackbar met echte eilandfriet aan de andere kant van de zaak. “Wat is er nou mooier dan ‘s ochtends bij boer Lap verse aardappels op te halen en die ‘s middags zelf te bereiden en serveren?” Naast lokale producten direct van Texelse boeren en producenten, haalt hij groente, kruiden en bloemen uit zijn eigen moestuin van 900m2 aan de rand van het oude land van Texel. “Die tuin onderhouden wij zelf, we maken er ook onze eigen compost en ons keukenafval voeren we aan de kippen.”
Van de eigen kippeneieren kookt chefkok Daan advocaat, ook maakt hij eigen tomatenjam en hot sauce van gefermenteerde duindoorn.
Texels zilt in mijn thuiskeuken
Ook kregen we een zak groenten mee en daar heb ik thuis in de keuken al mee staan experimenteren. De recepten daarvan en het uitgebreide verhaal over de zilte groenten van Texel komen later aan bod in een blog, als ik ook zelf mijn zilte groentetuintje heb geoogst.
Op basis van al mijn ervaringen op Texel en de opgedane kennis tijdens de teelt en het lezen van het boek Zilt, schrijf ik later nog een uitgebreid artikel voor het magazine De Tuin op Tafel.
Voor meer info over zilte groente, lees ook deze eerdere blog.
Plantaardige adressen op Texel
The Juice Car – Verse sapjes gemaakt terwijl je wacht.
Texelse Branding – Biologische lunch en heerlijk eigen gebakken biologisch desembrood.
De Notenstolp – Texelse producten, zoals jam en mosterd.
TIP voor biologische fans: in Den Burg zit een Ekoplaza.
Den Hoorn
Koffiecafé Inn de Knip – Eten en drinken in een snuisterijen-walhalla.
Straatstalletje op de Diek – Texelse aardappelen, uien, bonen en maanzaad.
Novalishoeve – Boerderijwinkel met lokale producten, eigengebakken brood en zelfgeteelde groenten.
Landgoed De Bonte Belevenis – Streekproducten en o.a. biologische cranberryteelt.
Oudeschild
Speciaalbierbrouwerij Texels, bekend o.a. van de Skuumkoppe.
Voedselbos Texel is een pluktuin waar je zelf kunt plukken, eten en drinken op het terras. Het is aangeplant vanaf 1994, waarbij de biodiverse natuur en professionele fruitteelt elkaar ontmoeten Er wordt gewerkt met organische bemesting, biologische bestrijding ten gunste van de biodiversiteit.
Verder aan plantaardigs op Texel:
Mosterdmarkerij Texel, Texelse Paddestoelenkwekerij in een oude schapenboet, Waddenwier, zelfbedieningskraampje de Reuzenaardbei.
Laatste dag: weer lente
De immense zandvlakte van De Hors aan de zuidpunt van het eiland is magistraal.
Texel-tips
Heb jij nog leuke plantaardige adressen en natuurgenieterstips voor Texel? Zet ze in de comments hieronder!
Samenwerking
Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met Landal Greenparks en VVV Texel. Op het park Landal Sluftervallei bij de vuurtoren en De Cocksdorp vind je uiteenlopende accommodaties van safaritent, stacaravan, luxe cottage tot groepsbungalow te vinden en er is ook een camping.
Wat een enthousiast verhaal over ons fijne eiland Texel , ik krijg er zelf van om er op vakantie te gaan ! Leuk je te ontmoeten & veel plezier met Zilt!
Ellen van Straten GroenteheldenTexel
Dankjewel Ellen, zo leuk om door jullie te zijn ontvangen en in die storm toch nog hebben kunnen proeven! Ik ben benieuwd naar de zilte moestuin hier in de Brabantse achtertuin 😉 Succes komend groeiseizoen en wie weet tot ziens!