GROEN & INNOVATIE * Na een hoosbui in de stad, krijgen woningbouwcorporaties honderden telefoontjes over lekkages. Bij een hittegolf bellen mensen massaal over te warme woningen. Tegen beide problemen is wat te doen: blauwgroene daken aanleggen. En die hebben ook nog andere voordelen zoals de verhoging van de biodiversiteit.
Platte daken bekleed met zwart bitumen worden wel 80 graden op een warme zomerdag. Als je daar met een bepaald systeem water opvangt en specifieke planten op zet, daalt de temperatuur met tientallen graden en is de woning eronder meteen echt stukken koeler. De airco kan dan uit. Dat heet een slim blauwgroen dak. In Amsterdam wordt ermee geëxperimenteerd. Ik ging een middag luisteren naar experts en daarna mee op de dakentour.
Regenwater is grondstof
“Er liggen kansen voor een klimaatbestendige, leefbare en groene stad op de daken”, zegt Age Niels Holstein van RESILIO, een samenwerkingsproject van diverse partijen die belang hebben bij alle voordelen van groenblauwe daken. In Amsterdam worden de komende drie jaar 10.000 m2 van dit soort daken aangelegd op woningen van corporaties. Resilio bekijkt momenteel hoe dat het beste kan gebeuren. Zo doet de Hogeschool van Amsterdam en de Vrije Universiteit onderzoek. “Regenwater is een grondstof, waar we zuiniger mee om moeten springen”, aldus een van de partners van Resilio, Friso Klapwijk van de MetroPolder Company.
Hoe werken deze blauwgroene daken?
Deze daken bestaan uit lagen.
- Op een wortel- en waterwerende laag komt een soort krattensysteem voor de wateropvang.
- Daarop komt een vlies, waarover substraat (een soort aarde) wordt verspreid.
- Daarin komen planten die het water kunnen opnemen. De bestaande waterafvoer wordt op het systeem aangesloten.
Afhankelijk van de weersvoorspelling, zorgen slimme sensoren ervoor dat het systeem water vasthoudt of loost. De daken zijn met elkaar verbonden, waardoor een nieuw watermanagement ontstaat op wijk- en gebouwniveau. En kan dat allemaal op een dak? Ja, want in Nederland zijn die allemaal berekend op sneeuwbelasting en daar is het blauwgroene dak ook op berekend.
Voordelen blauwgroene daken
- Verminderen wateroverlast.
- Maken hergebruik van regenwater mogelijk.
- Beschermen tegen droogte en hitte in en rond het gebouw. Ze kunnen de temperatuur van 80 graden (bitumen) naar 40 graden verlagen. Wat een gunstig effect heeft op het welbevinden en de gezondheid van bewoners én er zijn dan wellicht minder airco-systemen nodig, wat weer energie bespaart.
- Voeden planten die de lucht kunnen verkoelen en zuiveren.
- Verbeteren de ecologie en biodiversiteit door verschillende plantsoorten en insecten en dus ook vogels een plek te bieden.
- Zijn lichter dan de traditionele daktuin.
- Zijn geluiddempend.
- Gaan twee keer langer mee dan een regulier dak
- Brengen de opbrengst van zonnepanelen omhoog (de combi met zonnepanelen wordt trouwens een blauwgroengeel dak genoemd 🙂 )
Wat mij opviel in de presentaties is dat de sociale en psychische component van groen niet echt werd benadrukt. Terwijl groen zo goed voor de mens is in ook die opzichten. Ik schreef er eerder over in twee blogs over het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam en over ‘wat groen met je hoofd doet‘.
Op het dak van NEMO Science Museum vertelde Dick de Jong over de aanleg van het sedum- en wildeplantendak, dat we helaas niet helemaal goed konden zien. Imker Bram Donkers van Beelease vertelde wat over de stadse bijenvolken op het dak. Vervolgens verwelkomde chef Christopher Naylor ons met cava op zijn dakterras vol kruiden, eetbare bloemen en zelfs fruitbomen en aardperen van restaurant Vermeer, bovenop het dak van het Barbizon-hotel tegenover Amsterdam CS.
Als afsluiter bezochten we Smartroof 2.0, een van de eerste écht blauwgroene daken van een voorloper-project waarop van alles is gemeten, en werd onderzocht welke voorwaarden er nodig zijn om dit soort daken op grote schaal te realiseren.
Ook de sociale component wordt in ons polderland natuurlijk zeker niet vergeten: het gesprek met bewoners en gebruikers wordt ook gevoerd.
Deze dakentour was een van de activiteiten van We Make The City, een festival dat steden beter maakt. Voor meer info over de blauwgroene daken, zie Rooftop Revolution, deze stichting organiseert rondom evenementen dakentours.
Er zijn in Amsterdam ook enkele (blauw)groene daken zelf te bezichtigen, zoals:
- het groene dak rondom de SkyLounge bij het Hilton hotel
- de blauwgroene daktuin op hotel Zoku
- een Urban Farming Roof op Zuidpark
- de prachtige wilde blauwgroene daktuin met moestuin van restaurant Bureau in Amsterdam Nieuw-West
- de daktuin van Circl bij station Amsterdam Zuid
Een groen dak is echt fantastisch. In ons vorige huis hadden we dit aangelegd op de platte daken van de keuken, bijkeuken en garage. Het was heel eenvoudig om dit zelf te doen. ‘s Zomers heerlijk koel en ‘s winters minder warmteverlies. Het mooiste was echter het uitzicht vanuit het slaapkamer- en badkamerraam. Echt een verrijking voor het oog, insecten, het riool en ons binnenklimaat! Ons nieuwe (oudere) huis gaan we verbouwen en uiteraard weer een mooie groen dak op de aanbouw!
Ha Vincent, dat klinkt geweldig, en ga je nu voor een blauwgroen dak? Dus met slimme wateropslag/afvoer? Of zelfs een blauwgroengeel 😉 ?