GOED BEZIG * Sinds kort is er Slow Flowers Nederland, een site met adressen van verantwoorde bloemaanbieders. Ik interviewde initiatiefneemster Willemijn ter Hart-Koopal. “Besef dat bloemen in de winkel hoofdzakelijk zijn geteeld met gebruik van pesticiden, in verwarmde kassen, en vaak zijn ingevlogen vanuit Afrika of Zuid-Amerika. Er bestaan alternatieven. Die reik ik aan met een website vol ‘schone’ adressen.”
“In Nederland worden nog weinig bloemen op biologische basis geteeld. We zijn nog ver verwijderd van een schone sierteelt. Maar er zijn kwekers, pluktuinen en bloemisten die dus wél al schone bloemen aanbieden voor consument, veiling en bedrijfsleven. Die wil ik overzichtelijk samenbrengen op deze website.” Aan het woord is de bevlogen Willemijn, die vanuit haar (vak)liefde voor bloemen een nieuwe beweging in ‘Nederland Bloemenland’ is begonnen.
Hoe schoon zijn die Slow Flowers?
“De telers van Slow Flowers kweken allemaal met hart en ziel hun bloemen in het belang van natuur, mens en dier. Dat doen ze ‘officieel biologisch’ en ‘niet-officieel-biologisch’, want alleen bloemen met SKAL-keurmerk mag je biologisch noemen. Ongeveer eenderde van de telers op de site heeft dat keurmerk. Andere telers kunnen de kosten voor zo’n SKAL-certificering (nog) niet dragen. Of ze willen het keurmerk niet voeren, omdat het voor hen juist nog niet ver genoeg gaat.
Het fijnste zou zijn als het omgekeerd zou zijn: elke bloem die niet natuurlijk geteeld is, moet het keurmerk ‘Gangbaar’ krijgen. Dan komen de kosten van certificering bij de nu nog gangbare teelt te liggen, in plaats van bij de ‘schone’ bloem. Want waarom zou je méér moeten betalen voor iets wat beter is voor mens, dier en natuur?
Hier wil ik dus met Slow Flowers iets aan veranderen. Dat Rome niet in een dag gebouwd is, dat snap ik. Maar het moet en kan anders! Dit is het begin. En de reacties zijn positief.”
Wat is je eerste doel?
“Iedereen, van mijn buurman tot aan de koningin, laten weten dat er een alternatief is. Ik ben niet naïef, het zal nog een tijdje duren, en als derde exportproduct van Nederland zullen niet alle gangbare sierteeltkwekers in Nederland zomaar hun marges op kunnen geven.
Voor nu wil ik dat de telers, farmer florists (kwekers die van hun teelt boeketten maken), bloemisten en ateliers zichtbaar en vindbaar zijn. Zodat iedereen die dat wil, op tafel, in zijn winkel, op kantoor, tijdens hun huwelijk, in een grafstuk, of in de salade, een schone bloem kan gebruiken.”
En welke stappen komen hierna?
“Op de site vind je ook ‘ateliers’, dat zijn plekken waar mensen met Slow Flowers producten maken als zeep, drankjes, pigmenten, parfum en kunst. Deze groep wil ik nog uitbreiden. Dit zorgt namelijk ook voor extra bestaansrecht van de telers, omdat de bloemen zo niet alleen voor de sier gebruikt zullen worden, maar ook als grondstof. Niemand wil bespoten bloemen in zijn gin toch? Of zichzelf wassen met gifstoffen?
Verder hoop ik vooral dat er nog meer leden bij komen, in de diverse categorieën en dat Slow Flowers echt gemeengoed worden in Nederland. Ik sta ook open voor gangbare telers en bloemisten die graag voor Slow Flowers zouden willen gaan. Die kan ik koppelen aan mensen die hen al voorgingen, zodat ze ervaring en informatie kunnen delen.”
Wat en wie heb je nog nodig voor verder succes?
“Uiteindelijk hoop ik van Slow Flowers Nederland een stichting of vereniging te maken. En dat we bijeenkomsten, workshops en excursies gaan organiseren, veel informatie delen in nieuwsbrieven en op beurzen en symposia. Voor nu staat iedereen gratis op de site, maar binnenkort zal ik vragen om een kleine bijdrage. Wellicht kunnen we in aanmerking komen voor subsidies. Het is vooral een kwestie van doorzettingsvermogen van de Slow Flowers-leden en het zoeken naar werkende businessmodellen die passen bij hun werkwijze.”
Waar ligt de oorsprong van jouw liefde voor bloemen?
“Als kind liepen we jaarlijks met mijn ouders en opa en oma in de bergen in Oostenrijk en Zwitserland. Daar zochten we wilde bloemen, om te drogen in een pers of om na te schilderen. In de eerste klas van de middelbare school was de opdracht een herbarium te maken voor biologie. Hier ging ik meteen mee aan de slag. Heerlijk om bermen in de buurt uit te pluizen op zoek naar de bloemen die ik nodig had.
Na het overlijden van mijn oma heb ik haar tuindagboeken en school herbaria uit de jaren ’30 geërfd. Een feest om die droogbloemen te zien van jaren geleden.
Later in mijn werk voor tijdschrift Seasons ben ik veel met bloemonderwerpen bezig geweest en deed ik, in ruil voor bloemen, vrijwilligerswerk in bloemenwinkel Fleurmonde in Amsterdam om boeketten te leren maken. Voor tijdschriften en huwelijken ben ik uiteindelijk als botanisch stylist producties gaan maken en gaan bloggen over groen en bloemen voor online platform Franska.nl.”
Hoe kwam je bij het idee voor Slow Flowers terecht?
“Via boeken, gesprekken met telers, diverse websites, cursussen, blogs en Instagram-accounts leerde ik de bloemenwereld kennen van de nieuwe ‘farmer florists’. Voornamelijk in Engeland en Amerika is er al een tijd een flower movement aan de gang.
Tijdens een gesprek met farmer florist Monique van Wegen van Atelier Botanica vertelde ze over een groep natuurvriendelijke telers en bloemisten die zich wilden verenigen. Toen voelde ik heel sterk: dat wil ik graag organiseren!
Uiteindelijk ben ik bij een aantal van hen op bezoek gegaan, waaronder Liesbeth Schellekens van biologische bloemenkwekerij Bisselingskaat, die al jaren bezig is biologische bloemen in Nederland op de kaart te zetten. Ik heb op diverse kwekerijen vragen gesteld. Wat hebben zij nodig om hun schone bloemen in Nederland te telen, verkopen en onder de aandacht te brengen? Zichtbaarheid en vindbaarheid op een website kwam telkens in deze gesprekken naar voren. Daar ben ik dus mee aan de slag gegaan.”
Info Slow Flowers in Nederland
Op de website tref je adressen bij jou in de buurt van Slow Flowers:
- Seizoengebonden – geteeld in het juiste seizoen
- Lokaal – geteeld in de volle grond en lokaal verspreid
- Natuurvriendelijk – geteeld met respect voor en in samenwerking met de natuur
Meer lezen
Update: Ik vond dit zo’n interessant onderwerp dat ik me er verder in ben gaan verdiepen en zes jaar na bovenstaand interview (2024) verscheen mijn boek over de Slow Flower-beweging!