SLOW TRAVEL * Wij togen naar Land’s End, het uiterste puntje van schiereiland Penwith, Cornwall, een Area of Outstanding Natural Beauty. Vlakbij de kust zetten we onze stormvaste tent op en maakten we een 4 uur lange wandeling. Langs monumenten uit het stenen tijdperk, die sterk doen denken aan hunebedden en Stonehenge.
Cornwall spreekt al eeuwen tot de verbeelding. Keltisch van karakter, mogelijke geboortestreek van King Arthur, omgeven door zee en dunbevolkt gelegen in de uiterste zuidwestpunt van Engeland. Het kent een heerlijk mild zeeklimaat en ruige, vaak nog ongerepte, rollende landschappen. Maar Cornwall staat ook bekend om zijn ruige kustkliffen, diepe ravijnen, verlaten stranden en pittoreske kustplaatsen als Penzance en Saint Ives.
Door het milde zeeklimaat en de overvloedige regens is Zuid-Engeland en dus ook graafschap Cornwall jaarrond vooral heel groen. En doordat het er zelden of nooit vriest, zie je er ook genoeg subtropische planten en palmsoorten in tuinen en parken.
Ook heeft Cornwall, graafschap van Prince Charles, een groot aantal kenmerkende prehistorische overblijfselen, waaronder zeer oude tinmijnen die uit de bronstijd stammen. Die winning duurde eeuwen. Nog in de 18e en 19e eeuw leverde Cornwall 40% van de wereldproductie van tin.
Legendarisch einde van het land
Daarnaast is Land’s End legendarisch. Door de eeuwen heen heeft Land’s End mensen gefascineerd: het einde van het land. Al in de Mesolithische periode (10.000 – 4000 voor Christus) woonden er al mensen en reisden er mensen heen. Een van de oudste namen, uit het jaar 997, is ‘Penwith Steort’. Penwith is Cornish voor ‘extreme end’ en Steort betekent staart, wat weer kijkt op het Nederlandse woord en ook de Middelnederlandse naam ‘Londeseynde’ verschijnt in 1337.
Keltisch verleden
Het Keltische verleden hier spreekt ook nog altijd sterk tot de verbeelding. Ooit woonden de Kelten tot ver in Europa, maar met name door de Romeinen werden ze steeds meer verdrongen naar de uiterste randen van het continent zoals Ierland, Bretagne in Frankrijk en Cornwall in Engeland. En in Cornwall wordt dat Keltisch verleden nergens beter zichtbaar dan in de hunebedden (dolmen) en andere stenen overblijfselen die wij tegenkwamen op een wandeling in Penwith, nabij het einde der aarde, Land’s End.
Onze hike langs het stenen tijdperk van Land’s End
Startend bij een kleine parkeerplaats aan de B3318 lopen we de altijd weer zompige heide op. We kennen het inmiddels van Engeland. Hoge en waterdichte stappers zijn dus een vereiste. Ook een routebeschrijving en wandelkaart zijn handig.
Lopend over een soort walletjes, stiles worden ze genoemd en veel voorkomend op de moors van Devon en Cornwall, gaat het licht omhoog en komen we al snel bij Chûn Quoit. Een niet te missen grote stenen paddenstoel bovenop een neolithisch kamergraf.
Uit de latere ijzertijd stamt het Chûn Castle, verder gelegen op de heuveltop. Helaas allang geen kasteel meer. Alleen de fortificatie is hier nog terug te vinden. Ringvormige wallen en twee rechtopstaande stenen zijn de stille getuigen van dit verre verleden. Verder lopend over veelal drassige heide, weggetjes en door bremstruiken komen we op de heuveltop van Carn Downs met mooi uitzicht over Penwith.
Verder oostwaarts lopend, maken we kennis met het zeer bijzonder Mên-an-Tol (steen met gat). Twee staande stenen flankeren een rechtopstaande ronde steen, met inderdaad een gat in het midden. Wie hier doorheen past mag zich naar verluidt verheugen in de helende krachten die deze Keltische relikwie nog altijd zou bezitten. Ook zou het monument staan voor vruchtbaarheid en als je goed kijkt, is het simpel te raden waarom men dat denkt.
Nog iets verder lopend over een stenen stile (een soort dijkje) komen we bij een veld met de Mên Scryfa. Een standing stone met inscriptie. Helaas kun je er niet dichtbij komen. Over glooiende heideheuvels lopend bereiken we daarna de goed bewaarde steencirkel van Nine Maidens. Gek genoeg tellen wij Eleven versteende Maiden…
Nog weer verder komen we langs de verlaten Ding Dong Mine, uiteraard gebouwd in later tijden. Na de velden van de Lanyon Fram passeren we het machtige hunebed (dolmen) van Lanyon Quoit.
Daarna gaan we via de velden vol bloeiende bloemen terug naar ons startpunt. Topwandeling.
TIP
Een kasteelruïne bij Tintagel wordt door de Cornish (inwoners van Cornwall) beschouwd als de plek waar de legendarische King Arthur is geboren.
Meer info over de regio rond Land’s End
Op de website van Visit Cornwall en de site over West Penwith tref je meer info. Wij wandelden met de Rother-gids Devon-Cornwall van uitgeverij Elmar.