Groene winterboeken

GROENE LIFESTYLE * Afgelopen weken had ik tijd om eindelijk eens wat boeken te lezen. Er hadden zich namelijk nogal wat titels opgestapeld. Ik geef een overzicht van ‘groene’ boeken die daartussen lagen, en nog wat extra tips van boeken die afgelopen tijd mijn aandacht trokken.

Ik heb na mijn verhuizing dozen vol ‘groene’ boeken uitgepakt, en inmiddels buigen er ruim vier planken door in mijn kantoorrek… Afgelopen weken heb ik de volgende boeken daaraan toegevoegd (en gelezen):

Stille Aarde

Dave Groulson is een bekend auteur van boeken over biodiversiteit. Hij is hoogleraar biologie en gespecialiseerd in de hommel. In 2006 richtte hij de Bumblebee Conservation Trust op voor de bescherming en het behoud van de hommels. Hij schreef ‘Verhaal met een angel’, ‘Geroezemoes in het gras’ en ‘De vlucht van de hommel’ en ‘De tuinjungle’. Stuk voor stuk bestsellers die de ogen van een breed pubkliek hebben geopend wat betreft de achteruitgang van de biodiversiteit.

Het boek Stille Aarde is een diepgaander vervolg, wederom een liefdesverklaring aan de insectenwereld, maar vooral een totaalmanifest om overheden, landbouw, industrie en bouwwereld opnieuw te alarmeren. Goulson laat uitgebreid zien wat de alarmerende stand van zaken is en hoe we nog kunnen redden wat er te redden valt. Het is een boek vol onderbouwingen, die van groot nut kunnen zijn als je als kleine of grote activist anderen wilt overtuigen met cijfers, wetenschappelijke bevindingen en een mogelijke aanpak. Goulson wisselt de zware kost af met luchtige tussendoortjes over insecten met wonderlijke eigensschappen, zoals over de tweede penis van de oorworm, of Jekyll & Hyde-sprinkhanen en zelfmoordtermieten.

Gezondheid uit de natuur – het wildekruidenreceptenboek

Dit boek heeft Patty Vegt net in eigen beheer uitgebracht. Ik volg Patty alweer enige tijd met haar Casa Natura. Zij weet zoveel leuks en interessants te vertellen over mijn favoriete onderwerp wilde planten, dat ik het boek blindelings durfde te bestellen. Het is echt een aanwinst, ook als je net als ik best wat kennis hebt, maar ook voor de beginnende plantenspeurder is het een aanrader. Het staat boordevol informatie en geeft allerlei inzichten over die aloude planten, hun karakter, toepassingen recepten. Patty is herborist en heeft als credo: ‘Laat voeding jouw medicijn zijn’. En zo zie ik het ook. Wilde planten en kruiden kunnen een heilzame toevoeging zijn aan je dagelijkse menu. Ze zijn gratis superfood en groeien gewoon in de wei, de berm of je tuin, en élke dag van het jaar is er wel een plant te vinden, of bewaard in de vorm van zaad of gedroogde bladeren, wortels of stelen, of verwerkt in kruidenzout of een bouillonpasta, waarvan de recepten in het boek staan en die ik zeker ga maken, net als de kleefkruidpannenkoeken, en het onkruidensodabrood. Bijzonder is dat Patty de berkenschijnzwam (chaga) en de Japanse duizendknoop opneemt, de eerste is een zwammetje dat je goed moet zoeken (“als een ontdekkingsreiziger”, zegt Patty) en de tweede een woekerende exoot waartegen gemeenten ten strijde trekken, maar die inderdaad superlekkere scheuten heeft en werkzame stoffen bevat tegen hart- en vaatziekten.

Het boek is aanstekelijk geschreven. Een puntje van aandacht voor een tweede druk: laat een eindredacteur kritisch door de tekst lopen voor een écht perfect boek. Maar ik vergeef het de auteur, want het enthousiasme en de waardevolle kennis spat van de pagina’s en dan lees je graag over taalfoutjes heen, maar ik ben nu eenmaal zelf eindredacteur geweest en de beroepsafwijking die je dan oploopt, raak je nooit meer kwijt 😉

Geluk zit in een groen hoekje

Suzanne de Boer en Nicolien de Rooij maakten deze mooie dikke bundel bomvol ideeën en tips over biodiverser tuinieren. Van nieuwbouwtuin tot balkon, van pottentuin tot speeltuin en zelfs kantoortuin. Heel leuk en bomvol weetjes zijn de interviews met allerlei tuiniers die wat vertellen over hun eigen groene ruimte. Nuttig is de lijst met kwekers en bezoektuinen per provincie en door het boek heen gelardeerd vind je geelgekleurde pagina’s met extra lees- kijk- en luistertips, apps en doetips en hé warempel! Ik word zelf als inspiratiebron genoemd op pagina 73. Goed boek dus 😉

Fermenteren en smeren met Velt

Zelf bestelde ik als kerstcadeau voor mezelf twee boeken van de Vereniging voor Economisch Leven en Tuinieren (Velt) die ik sindsdien direct in de keuken heb liggen en nu wekelijks gebruik: Groenten Fermenteren en Lekker Gesmeerd. Het zijn twee boeken die heel toegankelijk uitleggen hoe je groenten fermenteert, wat heel makkelijk blijkt te zijn, en hoe je van allerlei groenten zelf heerlijke boterhamspreads maakt. Voor een groenteliefhebber en een eigenaar van een eetbare tuin zijn dit onmisbare boeken. Ik ga daar nog veel plezier aan beleven.

Nog wat boekentips

• Botanicus in oorlogstijd is een boek over het leven en werk van botanicus Hendrik Uittien, geschreven door Michiel Bussink. Ik las de aankoniging en zocht wat verder op over deze bijzondere Uittien, die als verzetsman werd gefusilleerd door de Duitsers in 1944. Uittien schreef een groot aantal volkskundige artikelen over planten, streekgerechten en dialect en over het gebruik van wilde planten in de kruidwis op Maria Hemelvaart (15 augustus). In 1946 verscheen van hem postuum het boekje De Volksnamen van onze Planten, dat werd verzorgd door zijn collega plantkundige en vriend Joseph Lanjouw. Dit boekje is nog steeds antiquarisch verkrijgbaar.
• Met Het innige landschap schrijft Marcel van Ool over De Plek in de natuur waarnaar je altijd terugkeert, een plaats waar je alleen kunt zijn. Wie geluk heeft, kent zo’n Plek een leven lang, anderen kunnen haar nog ontdekken (ikzelf ken meerdere Plekken, overigens, dat komt omdat ik nogal eens ben verhuisd). Van Ool laat ook Plekken van beroemde schrijvers, dichters en natuurbeschermers aan bod komen en besteedt aandacht aan de grootschalige veranderingen in het Nederlandse landschap die verlies van de Plek betekenen.
• James’ nieuwe eetbare tuin door James Wong, een aanrader van Instagram-volger en moestuinier Theo Meskens.
• In 2021 schreef ik over het boek Hoe nietsdoen de wereld redt van Arjan Mulder. Op zijn site is dit boek inmiddels gratis te downloaden in de Engelse versie.
• Groene Theologie van onderzoeker en predikant Trees van Montfoort lijkt me interessant. Ik ben zelf helemaal niet kerks, maar geloof wel op mijn eigen manier. Groene theologie biedt een overzicht en analyse van de hedendaagse ecotheologie en verwoordt een andere kijk op natuur. Vanuit de Bijbel en de christelijke traditie benadrukt de auteur dat niet de mens centraal staat, maar Gods liefde voor heel de schepping.
• Binnenkort verschijnt Yotam Ottolenghi’s boek Flavour in herduk, dat (ook weer) helemaal gaat over groenten, en dat biedt een boel inspiratie. een musthave dus… Hoewel ik binnenkort aan een persoonlijke challenge begin: ik wil van alle kookboeken die ik bezit minimaal 2 recepten gaan maken en dan meteen beoordelen welke boeken ik nog wil bewaren en welke in een straatboekenkastje kunnen. Zeker omdat ik steeds plantaardiger ga eten, zullen er vast wat titels niet meer relevant zijn.
• De Natuurlijk Geïnspireerd Scheurkalender van natuurvrouw Ity Busstra-te Velde is een aanrader voor iedereen die elke dag een kleine portie natuurinspiratie wil krijgen, dat precies voor die dag is geschreven.

Voor een volgende boekenblog ben ik opzoek naar literaire boeken of fragmenten die over tuinieren gaan. Weet je een goede titel? Of een mooi stukje? Laat het me dan weten in de comments hieronder, of stuur me een berichtje via Instagram @DailyGreenspiration