Hoe een boek over nietsdoen mij in gang zet

GROENE LIFESTYLE * Vorige week kreeg ik een boek toegestuurd van schrijver Arjan Mulder. Het heet ‘Hoe nietsdoen de wereld redt’. Arjan schrijft filosofische boeken, verbindt visies en daagt uit. Dat doet hij ook weer met dit boek. Eerst wilde ik een soort review schrijven, maar het werd een bespiegeling. Lees hoe ik juist in actie schiet van dit boek, dat (ogenschijnlijk) over nietsdoen gaat.

Na het lezen van Hoe nietsdoen de wereld redt van Arjan Mulder, kreeg ik het radeloze gevoel dat we juist haast moeten maken met iets dóen. Dat er tijd te kort is, voor het afremmen van ons denderen richting de onherroepelijke afgrond.

Ook werd ik bedroefd.

Mijn missie is: mensen dichter bij de natuur te brengen, om ze weer contact te laten maken met dat waar wij onderdeel van uitmaken, wat wij zíjn. Zodat wij daar weer mee kunnen samenleven. En weer kunnen en durven mee te deinen met de seizoenen, met de groei en het afsterven, met de zon, de regen en de vorst, en al het andere leven dat hierin meegaat. Met de cyclus van het bestaan, waardoor alles juist zoveel begrijpelijker wordt. En overzichtelijker, en simpeler.

Hoewel ik dat probeer, door op milde wijze mijn soortgenoten mee te nemen in die inspiratie, en weer in contact te brengen met die natuur, onze moeder, ben ik bang dat dit te traag gaat. Of zijn wij mensen nu toch echt een andere mindset aan het krijgen? Zien wij inmiddels in dat welvaart wat anders zou moeten betekenen dan een riant salaris/huis/auto/vakantie/strak&trendy gekleed lijf? Dat welzijn belangrijker is. En dat we dan echt onze manier van leven moeten omgooien, ook ikzelf. De laatste verkiezingsuitslag deed mij wankelen. We zijn minder ver in de wil tot verandering, dan ik dacht.

Arjan Mulder schrijft dat wij mensen moeten minderen. In alles. En dan nog de helft daarvan. Minder kopen, minder vlees eten, minder verbruiken, minder reizen, minder willen hebben. En vooral: minder angst hebben voor het ongewisse. Wij mensen menen alles te moeten beteugelen met oplossingen, met technologie, met een hoop gedoe en allerlei modellen als bezweringsformules. Wij menen dat we ‘de wereld’ vooruit moeten brengen. Wij hebben met al onze uitvindingen de wereld niet vooruit geholpen, wij hebben de wereld verkwanseld, wij zijn de wereld voorbij gerend, en zijn dat nog steeds aan het doen. De aarde kan ons niet meer bijhouden. We hebben haar uitgeput, met onze drang naar meer en beter. Stop!

Wij zijn de domste dieren op aarde.

We hebben niet meer door dat we in de houdgreep zijn genomen, door een systeem dat we met elkaar hebben bedacht en in stand houden. We leven in een vrij land? Echt niet. We zijn niet meer vrij. We zijn slaaf van werk, inkomen, verziekte organisatiesystemen, kapotgereguleerde overheden, brute internationale productie en handel en een flinke set hulp- en energiebronnen. We zijn slaaf van werkgevers, projectontwikkelaars, banken, marketeers, producenten en leveranciers die ons leven zogenaamd vergemakkelijken, die zogenaamd onze problemen oplossen, om ons shit te kunnen verkopen. En ons in de houdgreep te houden.

Ons probleem hoeft niet te worden opgelost door een bedrijf. Dat kunnen we zelf doen. Door terug te gaan naar een solide maar sobere basis. Arjan Mulder wijst erop dat de lokale community voorop zou moeten staan. Lokale (kringloop)economie, lokale voedselproductie, en een eenvoudiger bestaan waarin je inderdaad met ‘minder’ juist meer voldaan kunt zijn, dan je ooit was in de ratrace die wij tot vorig jaar nog liepen – en als we niet uitkijken, blijven lopen, een pandemie met krampachtige lockdowns en een crisis ten spijt.

Ook ik zit in de houdgreep. Ik vind geen huis dat mij past, ondanks spaargeld op de bank, ik werk nog voor opdrachtgevers die staan voor een oude economie, omdat ik geld moet verdienen voor de huur. Maar ik werk ook in een lokale community, met lokaal voedsel. Probeer een zelfvoorzienend bestaan te onderzoeken en daarover te berichten.

Bij de pakken neerzitten helpt nooit. Tijd heb ik ook nooit genoeg met al die wensen en dromen. Dus ga ik terug naar af. Ik doe nog maar weer eens een reset. Nu ik toch al bezig was met alle zekerheden in het leven omgooien, relatie, huis, werk, kan er nog wel een uitdaging bij, wat maakt het uit.

De komende maanden ga ik alles wat ik doe, elke keuze die ik maak, toetsen aan wat Arjan Mulder in Hoe nietsdoen de wereld redt beschrijft. En proberen te navigeren richting het nietsdoen. Nóg weer nieuwe wegen inslaan. De natuur nóg meer mijn gids laten zijn. Mijn talenten nog meer te laten spreken ten gunste van onze samenleving. Ik zal groeien, en tegelijkertijd zal ik krimpen.

Arjan Mulder: “Niet dóen, maar níet doen, helpt ons verder. Het is misschien moeilijk, maar het kan. Het is onze enige optie. (…) Goed zijn voor onze planeet, is meer dan ‘een beetje minder slecht’. We moeten de grenzen van de planeet gaan respecteren en onszelf op het tweede plan durven zetten.”

Dat nietsdoen dus, dat zal hard werken worden, voorspelt Arjan Mulder. En dat zal zeker zo zijn. Maar in die houdgreep zitten, dat is ook hard werken. En ik wil eruit. Ik wil minder. En dus meer. Meer kwaliteit.

Geen idee wat dit brengt, waar dit me brengt. Het zal met vallen en opstaan gaan. Me confronteren. Ondanks het eerste radeloze gevoel na het lezen van Hoe nietsdoen de wereld redt, waarin alles wat ik dacht, voelde en wist, glashelder uiteen is gezet, is mijn oude kracht en optimisme tijdens het nadenken erover weer van stal. In galop (mijn gewoonlijke tred), ga ik nu verder richting nietsdoen. Ik was al onderweg, dat scheelt, maar: wish me luck.