DE TRANSITIE * Tijdens mijn fietsrondje Achterhoek (en omgeving) bezocht ik de eerste Nederlandse Lenteland-boerderij Erve Kiekebos. Daar zijn boeren Jaap Fris en Niels Moshagen bezig met het opzetten van een nieuw soort boerderij. Een mooi voorbeeld uit de transitie die de landbouw momenteel doormaakt.
Afgelopen zomer fietste ik door het oosten van het land, op zoek naar inspiratie en nieuwe moed. Mijn tent zette ik drie nachten op bij Erve Kiekebos, waarvandaan ik verschillende transitie-initiatieven in die regio bezocht. En… waar ik natuurlijk met mijn neus bovenop de start van dit bijzondere agrarische concept zat.
Eind vorig jaar kocht stichting Lenteland en voormalig melkveebedrijf met 18 hectare grond in het plaatsje Empe, bij Voorst, gemeente Brummen. Dit gaat nu een regeneratieve gemeenschapsboerderij worden. Begin dit jaar zijn de boeren Jaap Fris en Niels Moshagen er gestart.
Luister ook naar hun podcast Aardemakers.
Hoge grondprijzen
Onder andere door de hoge grondprijzen is het in ons land ingewikkeld om op een natuur-inclusieve wijze te boeren. Daarvoor is het Lenteland-concept opgezet, door Wouter Veer, een transitie-investeerder die geld verdiende in de oude economie, en zijn kapitaal nu steekt in de overgang naar de Betekeniseconomie die we als wereld nodig hebben om te overleven.
Lenteland-boerderijen zijn 5 tot 25 hectare groot, en staan op plekken bij woonkernen, waar ze een verbinding mee aangaan, de gemeenschap is van groot belang voor het welslagen. Boeren worden daar ook op geselecteerd.
Lenteland streeft naar het ontwikkelen van 100 boerderijen voor 2030. Dat is een flinke ambitie. Inmiddels is er in Vlaanderen de Strackxhoeve begonnen, en in Nederland Erve Kiekebos op een steenworp van Zutphen, net even over de IJssel.
Voedsel van dichtbij door een boer die je kent
Het idee is dat je je eten koopt op een plek dichtbij, geteeld door boeren die je kent. Toekomstboeren, die willen werken aan een mooiere wereld. Op hun Lenteland-boerderij verbinden ze mensen, grond en voedsel met elkaar. Er ontstaat een gemeenschap om de boerderij heen. Dat is dus méér dan alleen voedsel verbouwen, dat is de verbinding leggen op heel veel manieren. Verbinding die we afgelopen decennia zijn kwijtgeraakt in onze verslindende economie en het geloof dat groei en winst ons geluk zouden brengen. Inmiddels is de Aarde zowat vernietigd door dat idee.
Op een Lenteland-boerderij vind je bomen, struiken en andere planten in een divers, natuur-inclusief en slim systeem dat ontworpen is met behulp van principes uit de permacultuur. De Lenteland-boeren wonen op het erf. Het streven is dat er straks ook een winkel, restaurant, ruimte voor workshops, presentaties en opleidingen of overnachtingsmogelijkheden komen. Een modern gemengd boerenbedrijf dus.
Lenteland-boerderij Erve Kiekebos
Niels Moshagen en Jaap Fris ondernemen al jaren samen duurzaam en sociaal. Ze vertellen dat ze – doordat ze zich aanvankelijk gingen verdiepen in bodemverbetering, nu ‘ineens’ boer zijn geworden. Maar ze zien hun boerderij ook als een kenniscentrum. Ondernemers, bedrijven en stichtingen kunnen er hun expertise aan de landbouwtransitie delen en halen. Ook gangbare boeren die willen omschakelen zijn welkom om informatie op te doen. Vooral de verbinding met de gemeenschap is de focus.
Binnenkort start voor Erve Kiekebos een crowdfundingcampagne. Daar kun je ook aan bijdragen.
Regelmatig organiseren de boeren van Erve Kiekebos open dag, op 8 oktober 2022 is de eerstvolgende.
Video
Kijk naar mijn filmpje dat ik maakte tijdens mijn verblijf (excusez wat haperingen: ik kampte ter plaatse met wat technische mankementen en ik ben geen professioneel editor – maar… ik leer terwijl ik het doe).
Bodem-Benthe
Hun agrarisch adviseur, tuinder Benthe van Wallenburg kan heel duidelijk vertellen over het belang van een gezond bodemleven. Een verhaal dat ze verder wil brengen, en waarvoor ze met drie anderen de stichting In Goede Aarde heeft opgericht. Zij claimen dat het herstel van de bodem één van de belangrijkste sleutels is voor het oplossen van grote maatschappelijke problemen.
Meer over de bodem en stikstof in ons land is heel goed uitgelegd in dit filmpje van de Vlinderstichting:
