PLANTAARDIGE LEEFSTIJL * Afgelopen jaar besloot ik alcohol zoveel mogelijk te laten staan. Hoe dat ging? Verrassend goed. In deze blog vertel ik hoe ik dat aanpakte en geef ik je plantaardige tips voor het brouwen van je eigen alcoholvrije drankjes. Zo word je een nul-punt-nul-wizard!

Voor mijn werk kom ik regelmatig op bijeenkomsten waar geklonken wordt op een nieuw boek, een geslaagd project of een zoveeljarig jubileum. Ook in mijn provincie Brabant wordt regelmatig wat gevierd en daar hoort altijd een bourgondisch drankje en hapje bij. En na een wandeling of fietstocht vind ik het heerlijk om op een terrasje neer te strijken en een glas lekkers te nuttigen.

Op zich ben ik van nature al niet zo’n flinke drinker, en ik kreeg ook nog eens een evenwichtsstoornis door covid, dus vond ik mezelf al wiebelig genoeg. Zodoende moest ik afgelopen jaar regelmatig op een handige manier de drank afslaan, wat soms lastig kon zijn op al die feestjes en terrasjes. Gelukkig zijn er talloze alternatieven en trucs om wat anders te nemen. Met het oog op gezondheid, gewicht en een alerter hoofd. Dat lukte door steeds een alcoholvrij alternatief te vragen en thuis aan de slag te gaan met nieuwe recepten.

Wist je dat hoogopgeleiden het meeste drinken? En dat je al een ‘overmatige drinker’ bent als je wekelijks meer dan 14 (vrouwen) of 21 (mannen) glazen alcohol tot je neemt? En dat ‘zwaar drinken’ inhoudt dat je minstens één keer per week ten minste 4 (vrouwen) of 6 (mannen) glazen alcohol op één dag drinkt? Deze cijfers van het RIVM en het Trimbos-instituut vond ik best schokkend. Met mijn maximaal vijf glazen alcohol afgelopen jaar, ben ik al een ‘drinker’ volgens de onderzoekers. Gelukkig is minder alcohol drinken de trend en is het ook steeds normaler om een alternatief te bestellen, zoals een ‘nul-punt-nul-biertje’.

Trend: plantbased wizards

In de plantaardige culinaire wereld van de topchefs zijn de niet-alcoholische pairings (= de ultieme smaakcombinatie van gerecht en drank) in opkomst. In die culi-keukens experimenteren ze met allerhande bijzondere botanische bestanddelen en fermentatie als ware wizards.

Ik geef wat voorbeelden waarmee je zelf aan de slag kunt met ingrediënten uit de supermarkt, je keukenkastje, je tuin of zelfs wildpluk uit natuur.

Tip 1: brouw pittige kruidendrankjes

Maak je eigen pittige mixen met (biologische) kruiden uit de supermarkt of eigen tuin. Je kunt die zowel vers als gedroogd gebruiken. Smaakvol zijn bijvoorbeeld rozemarijn, tijm, salie, olijfkruid en dropplant. Ook met bijvoorbeeld zaden van venkel of anijs kun je bijzondere smaken creëren.

Zo doe je dat: je stopt wat takjes, bladeren en/of zaden in een fles of pot en giet er water op dat nét van de kook is. Het aroma uit de plant komt dan langzaam los. Laat dit extract minimaal 8 uur afkoelen, buiten of ‘s zomers in de koelkast. Daarna kun je de drank aanlengen met bruiswater, eventueel met wat honing of diksap voor een zoetje, of misschien vind je het gemixt met wat fruitsap lekker.

Experimenteer met peperkorrels, laurierblad of andere eetbare kruiden en specerijen. Ikzelf ben inmiddels fan van de mix ‘dropplant met venkelkorrels’ die goed smaakt met een scheut krachtige salie-elixer en een schijf limoen. De rozemarijn-elixer drink ik graag met bruiswater.

Drink deze kruidendrankjes met mate, omdat kruiden medicinale stoffen bevatten die in grotere hoeveelheden mogelijk wat te heftig kunnen werken.

Tip 2: fermenteer met kombucha

Kombucha is een gefermenteerde drank. Je maakt deze met zeer zoete zwarte thee of met appelsap uit een fles. Daarin doe je een soort rubber plak – een zwam die ook wel scoby wordt genoemd. Je laat die zwam 2 tot 3 weken leven op de suiker in die thee en dat sap. In die periode fermenteert de suiker (= zet die om in enzymen, zuren, gisten en vitamines) en ontstaat een drankje vol probiotica, die goed zijn voor je darmen. Dus die hele zwik suiker is er grotendeels uit verdwenen.

Als je het aanlengt met bruiswater, krijg je een soort aperol. Ik doe het in een wijnglas met wat kruiden en een vrolijke eetbare bloem uit de tuin en heb dan een ultracoole, alcoholvrije borrel in handen.

Zo’n kombucha-zwam kun je het beste van iemand krijgen die ook kombucha maakt. Als je zoekt op internet vind je vele webwinkels die het aanbieden en ook allerlei recepten. Op een gegeven moment gaat die zwam zich vermeerderen: er komt een tweede plak op. Die kun je verknippen om uit te delen. Ook kun je een teveel aan zwammen op de composthoop gooien en ik hoorde zelfs van mensen dat de hond ze graag lust.

Tip 3: tover je eigen theemix

Thee??? Daar denk je niet zo snel aan als je een alcoholvrije optie zoekt. Toch wordt het steeds vaker als volwassen alcoholvrije optie geserveerd. Er zijn inmiddels theesommeliers, zij schenken hun dranken in bijvoorbeeld een wijnglas of tumbler. Dat ziet er mega-chique uit. Je kunt thee warm of koud serveren.

Tips voor theemixen:

• Lapsang soochong is een stevige, rokerige thee van Chinese pijnboomwortel die ‘stáát’ in je glas.
• Mix je eigen spicy theemengsel met specerijen uit je keukenkastje, zoals peper, kaneel, kardemom, gember en kruidnagel of steranijs. Combineer met uitgesproken smaken als rooibos of gedroogde citroenschillen. Laat de ingrediënten langer of korter trekken, naar eigen smaak.
• Hou je van de smaak van rum, dan kun je zoetere, krachtige theemixen maken met gedroogd fruit dat je in kleine stukjes snijdt, zoals gedroogde appel, rozenbottels, vijg, rozijnen of cranberries, met eventueel een basis in rooibos of zwarte thee.
• Geef je mix een notige touch met bijvoorbeeld amandelschaafsel of hazelnoten.
• Zaden van venkel of anijs of stukjes zoethout (je kunt ook zo’n houtje direct in het glas zetten) geven juist een dropachtige smaak.
• Magische thee brouwen voor het oog van je gasten? Kleur je thee petroleumblauw met de gedroogde paarse bloemen van het groot kaasjeskruid. Of giet kokend water in een theeglas met een takje Canadese spar + rozemarijn of salie en je krijgt een knalrode thee. Met brandnetel creëer je een diepgroene tint, met kleefkruid een heldergroen en met paardenbloemen een geeltint.

TIP Gebruik een robuust thee-ei, theezeefje of kruiden-ei dat er strak uitziet en bewaar je ingrediënten in stoere stolpflessen.

Tip 4: kies spannend, stoer of vintage glaswerk

De manier van serveren scheelt al de helft. Als je zelf een feestje geeft, kun je zelfs fris, jus d’orange of bruiswater cachet geven door ze in opvallende glazen te serveren, of glazen te versieren met een extra schijfje limoen, citroen of zelfs komkommer – wat lekker is in spa rood.

TIP Ook de karaffen waaruit je schenkt kunnen spectaculair zijn. Ik heb bijvoorbeeld laboratoriumkolven die heel tovenaarsachtig staan.

TIP Versier je drankjes met bloembaadjes (dahlia, goudsbloem, cosmea) of kruidentakjes (munt, tijm, rozemarijn, salie).

TIP Gebruik boomtakjes of stevige plantstelen (met blad er nog aan, en misschien zelfs doornige takken van de roos voor een ‘edgy’ look) om mee te roeren voor een ruigere uitstraling.

Tips welkom

Heb jij plantaardige alcoholvrije drank-tips? Zelf de ultieme ‘theemix met een bite’ samengesteld? Laat het hieronder weten in de comments.

PS Hulp bij minderen of stoppen

Baal je ervan dat alcohol laten staan je nog niet goed lukt? Dan kun je besluiten een detox te doen of contact op te nemen met een afkickkliniek om er écht van af te komen onder professionele begeleiding, mogelijk deels vergoed door je zorgverzekering, na doorverwijzing van je huisarts. Hoewel dat misschien heftig klinkt… ik wens iedereen een gezond leven toe en weet dat het niet makkelijk is om in je eentje een andere leefstijl onder de knie te krijgen. Daar is soms wat extra’s voor nodig.

Deze blog kwam tot stand in samenwerking met Fundamentum. Ik schrijf alleen over onderwerpen die passen bij mijn missie: gezond leven met de natuur als inspiratiebron.