AVONTUURLIJK TUINIEREN * Mijn liefdevol opgekweekte moestuinplanten, slow flowers en dahlia’s worden opgevreten door de slakken, wat moet ik doen? Deze vraag is een klassieker die íedere tuinier zichzelf of een medetuinier stelt, jaarlijks. Wat zijn nou dé tips? Ik heb er 11 voor je, en 1 ultieme tip.
Ik heb hier een hele zwik tips. Mijn ultieme tip is: tip 11!
1. Kies de juiste locatie
Ik blijf in elk geval bij de eerste wet: locatie, locatie, locatie. Op de ene plek knagen slakken je planten aan gort, op de andere plek komen ze niet. Verzet een knol of plant als het mis dreigt te gaan.
2. Strooigoed
Geprobeerd: een mengsel van cacaodoppen en koffiedik rond de planten strooien. Dat werkte soms goed. Soms ook niet.
3. Knoflook sprayen
Je kunt knoflookextract maken om je planten te bespuiten, of steek teentjes knoflook in de grond rond je planten. Het extract maak je door van 1 knoflookbol de schoongemaakte tenen doormidden te snijden, een beetje te kneuzen en in glazen of aluminium kan of beker te doen. Giet hier een liter kokend water over en laat dit een paar uur trekken. Daarna zeef je het goedje in een fles om de knoflookrestanten eruit te vissen. Je hebt nu een sterk extract, waarvan je steeds een scheut in een plantenspuit giet, die je verder aanlengt met water. Sproei dit over de planten die worden geteisterd. Herhaal dat zodra het heeft geregend.
NB Ik hoor ook vaak de tip om knoflookteentjes te poten bij je planten. Ehm… ik heb zelf slakken ín het loof van uien en knoflook zien knagen, dus sja… ik geloof er niet zo in.
4. Schapenwol
Dotten schapenwol of wollen potjes zouden helpen tegen slakkenvraat. Ik heb het uitgeprobeerd op een vrij vochtige plek waar slakken graag komen. Ze gingen er gewoon overheen en van andere tuiniers hoorde ik dat de slakken juist ónder de wol gingen zitten schuilen om tegen de schemering eronder uit te kruipen en lekker hun slag te slaan.
5. Koper erom
De koperen ringen koop je als lange band, waarvan je de uiteindes in elkaar schuift om de plant heen. Zorg dat er geen blaadjes overheen hangen, want die bieden aan slakken dan alsnog ‘opstapmogelijkheid’. Ik kocht de ringen in een verpakking van 5 stuks op een plantenmarkt, maar ze zijn ook online te vinden. Nog beter werkte de koperen band: slakken kruipen daar niet graag over, ze krijgen er een akelige rilling van geloof ik, zoiets als schrikdraad. Aangezien ik 5 ringen had en minimaal 20 planten die het te verduren hadden, was het een beetje goochelen…
Je hebt ook koperen pannensponsjes die je uit elkaar kunt rekken en dan om een plant kunt doen. Ik hoor hier wisselende verhalen over.
6. Pot op
Dahlia’s en andere bij slakken populaire planten kun je oppotten. Zodra de plant wat groter is, zet je deze pas in de vollegrond, want dan is deze resistenter tegen vraat.
7. Cloche erover
Zet een windlichtglas, flinke augurkenpot of grote glazen vaas over de jonge plantgroei. Wel overdag eraf halen bij zonnig weer, anders wordt het te heet en verschroeit de plant.
8. Andere plantkeus
Er zijn talloze planten die slakken niet lusten. Ik noem er slechts een paar. Let in je eigen tuin eens op de planten die ze niet eten.
- Akelei, Aquilegia vulgaris
- Asters
- Zeeuws knoopje, Astrantia
- Daglelie, Hemerocallis
- Ooievaarsbek, Geranium
- Kattenkruid, Nepeta
- Duizendknoop, Persicaria
- Salie, Salvia officinalis (en andere kruiden zoals lavendel, tijm, rozemarijn, en andere saliesoorten)
- Tongvaren, Asplenium scoloendrium
- Toorts, Verbascum
- Vingerhoedskruid, Digitalis
- Vrouwenmantel, Alchemila
- Wolfsmelk, Euphorbia
Donkerbladige dahlia’s zijn ook minder in trek bij slakken, schijnbaar omdat ze bitterder zijn.
Bonustip: zet de juiste plant op de juiste plek. Kwijnende planten zijn eerder slachtoffer, want slakken zoeken feitelijk naar rottende processen die ze kunnen versnellen… Op de composthoop hebben slakken vaak een feestmaal.
9. Mix planten
Als je steeds dezelfde planten in een moestuin op een keurig rijtje zet, of alleen maar knollen dahlia’s, jaaaa… dan maak je het de slakken érg makkelijk, want je creëert een heerlijke ‘snackstraat’. Zet je planten meer door elkaar, wissel af met kruiden en groenten en hier en daar ook een vaste plant. Dan ontstaat er meer variatie. Of zet op een strategisch punt een typische slakkenplant, zodat ze daar blijven smikkelen.
Wil je hier meer over weten, zoek dan op het woord ‘polycultuur’.
10. Andere middeltjes en trucs
Ikzelf ben tegen bestrijdingsmiddelen en korrels, ook al staat er ‘biologisch’ of ‘ecologisch’ op. Als slakken dood gaan, doodt je hiermee ook ander belangrijk tuinleven en verpest je de bodem – en dus de planten en dieren in je tuin. Ook biervallen vind ik in die zin ‘zielig’, want slakken verdrinken daarin. Je hoeft ze niet te doden, maar je wilt ze weren.
Holle sinaasappelschillen plaatsen om ze te lokken, of met de zaklamp elke avond op slakkencontrole, ze rapen en naar een bos in de buurt brengen of aan (buur)kippen voeren. In het najaar slakkeneitjes zoeken en verwijderen, ze zitten onder stenen, bladerhoopjes, onderaan planten etc.
Doorknippen van slakken??? Ander onderwerp graag!
11. Zet slakkeneters in
Enorme slakkenvreters zijn Indische loopeenden, en kippen lusten ze ook – hoewel ze een grote naakslak ook kunnen verafschuwen.
Makkelijker is: laat je slakken en slakkeneitjes opvreten door gewone tuindieren en zorg dus dat die het naar hun zin hebben in je tuin. Dat doe je met een gevarieerde, natuurlijke tuin, met veel schuil- en nestelmogelijkheid en veel bloeiende planten waar insecten en zdoende vogels op afkomen. En… een vijver. Ook daar komen veel eters van slakkeneitjes en slakken op af, zoals vogels, padden, woelmuizen en egels.
Afgelopen zomer had ik op mijn (iets te) weelderige natuurtuin nauwelijks tijd om slakken weg te halen. Zowat alle dahlia’s en andere slakkenplanten zijn erdoorheen gegroeid, blijkbaar was de natuurlijke balans in de tuin goed. Slechts een enkele plant was zó populair dat die de pineut was, een zeekool. Nou, die heb ik dus opgeofferd… Een zeekool is op Brabantse zandgrond sowieso niet zo op z’n plek.
Bonustip: Accepteer je lot. Soms, heb je pech. Dan is een plant de pineut. Als je geen kwekerij hebt en niet van de plantenkweek leeft, zie dan slakkenvraat als iets wat nou eenmaal bij tuinieren, het leven en de natuur hoort.
Tot slot: kijk en luister eens naar slakken!
Kijk eens naar een slak, hoe prachtig! En wees eens stil, dan hoor je ‘m misschien wel eten 😉
Lees ook mijn Ode aan de Slak…